Rouwen is geen snelle of eenvoudige weg; het is een proces dat tijd en energie vraagt. Het is een reis die zowel emotioneel als fysiek veeleisend kan zijn. Gedurende een langere periode doorloop je verschillende gevoelens, gedachten en reacties die steeds veranderen naarmate je je verlies probeert te verwerken. Dit noemen we een verwerkingsproces, omdat je stap voor stap leert omgaan met de leegte en pijn die het verlies heeft achtergelaten.
In dit rouwproces zijn er vier belangrijke taken die je helpen om het verlies in je leven een plek te geven en verder te kunnen gaan:
1. Het verlies en de pijn die daarbij hoort onder ogen zien
De eerste taak is het confronteren van het verlies en de bijbehorende pijn. Het betekent dat je de realiteit van het verlies echt accepteert, ook al doet dat zeer. Dit kan betekenen dat je toelaat dat je verdriet voelt, dat je huilt en dat je de diepte van je emoties niet probeert te vermijden. Het onder ogen zien van je verlies helpt om te erkennen wat je hebt verloren, wat je mist en wat dit betekent voor je leven.
2. Weer vertrouwen krijgen in jezelf, anderen, het leven en de toekomst
Na een verlies kan het vertrouwen in jezelf en de wereld om je heen sterk wankelen. Misschien voel je je kwetsbaar, verloren of onzeker. Het is belangrijk om stap voor stap weer vertrouwen te krijgen in jezelf en anderen. Dit kan door steun te vinden bij dierbaren, door nieuwe rituelen en routines te creëren of door langzaam te geloven dat er weer waardevolle en zinvolle ervaringen kunnen komen in je leven. Het vertrouwen in een toekomst zonder de persoon die je verloren hebt, groeit vaak geleidelijk en vereist tijd en zorg.
3. Niet alleen maar altijd-alles-doen-voor-anderen
Het is menselijk om na een verlies vaak aan anderen te denken en voor hen te zorgen. Echter, een belangrijk onderdeel van rouwen is om ook ruimte voor jezelf te maken. Dit betekent dat je jezelf toestaat om te voelen, te rusten, te reflecteren en tijd te nemen om zelf te herstellen. Rouwen is een intens persoonlijke ervaring en vraagt om momenten van introspectie waarin je je eigen gevoelens en behoeften de ruimte geeft. Als je altijd alles voor anderen doet, kan het moeilijk zijn om je eigen verdriet te doorleven en te verwerken.
4. Doorgaan met dingen doen die je altijd deed en die je ook gedaan zou hebben als je geliefde nog geleefd had
Een belangrijk aspect van het rouwproces is om te blijven deelnemen aan het leven. Dit kan betekenen dat je doorgaat met activiteiten en hobby’s die je altijd hebt gehad en waar je plezier aan beleeft. Het herintroduceren van routines en gewoontes kan een gevoel van stabiliteit bieden. Je doet dit niet om de pijn te negeren, maar om te voorkomen dat je leven volledig wordt opgeslokt door het verdriet. Het helpt je om een nieuwe balans te vinden tussen het koesteren van herinneringen en het creëren van nieuwe ervaringen.
Rouwen is hard werken
Rouwen vraagt tijd, energie en ruimte. Het is niet iets wat je ‘oplost’ of zomaar achter je laat, maar eerder een proces dat je leven langzaam een andere vorm geeft. Het betekent dat je toelaat wat er is, accepteert wat je voelt en de ruimte geeft aan verdriet en hoop om naast elkaar te bestaan. Je verdriet erkennen en verwerken is hard werken, maar het is ook een pad naar herstel en veerkracht.
Of je nu onlangs iemand hebt verloren of al een langere tijd aan het rouwen bent, weet dat er geen vaste tijdsduur is voor dit proces. Geef jezelf de ruimte, heb geduld en zoek steun bij mensen die er voor je kunnen zijn. Rouwen hoeft niet in stilte te gebeuren; het is een reis die je niet alleen hoeft af te leggen.
“Voor meer verdieping kun je het boek ‘Grief Counseling and Grief Therapy’ van William Worden raadplegen.”